08-05-2023
Chemoeksfoliacja - jak działa i na czym polega?
-
Peelingi chemiczne znane również jako chemoeksfoliacja, są zabiegami, które pomagają odnowić skórę poprzez usunięcie martwych komórek naskórka. Wykorzystywane w dermatologii i kosmetologii, mają na celu łagodzenie skutków starzenia się skóry, redukcję zmarszczek, plam pigmentacyjnych, trądziku oraz poprawienie jej elastyczności i kolorytu.
Jak działa chemoeksfoliacja?
W trakcie tego zabiegu stosuje się roztwory chemiczne, które penetrują przez naskórek do skóry właściwej. Tam rozpuszczają one wiązania międzykomórkowe powodując złuszczanie martwych komórek skóry. Jednocześnie fibroblasty są pobudzane do syntezy nowych włókien kolagenowych, co prowadzi do regeneracji skóry.
Główne cele chemoeksfoliacji to:
-
usunięcie martwych komórek naskórka
-
pobudzenie odnowy komórkowej żywych warstw naskórka
-
przebudowa skóry właściwej
Jak działają kwasy na skórę?
Faza kataboliczna - destrukcyjna - polega na usunięciu uszkodzonych struktur komórkowych lub włóknistych. Głównie dotyczy białek, w szczególności desmosomów i korneodesmosomów. Desmosomy to struktury łączące keratynocyty za pomocą białek adhezyjnych. Wraz z różnicowaniem komórek naskórka przekształcają się one w korneodesmosomy, które chronią skórę przed nadmiernym rozciąganiem i zapewniają jej integralność. Proton uwolniony z kwasu powoduje rozerwanie wiązań białkowych, co prowadzi do utraty połączeń między komórkami (złuszczanie), pobudzenia warstwy podstawnej naskórka oraz różnicowania keratynocytów w korneocyty.
Faza anaboliczna - odbudowująca - polega na zastąpieniu usuniętych struktur nowymi. Na skutek działania protonu, keratynocyty uwalniają cytokiny w tym interleukinę 1-alfa, która inicjuje stan zapalny. To z kolei pobudza interleukinę 6, która działa bezpośrednio na fibroblasty. Dochodzi do zwiększonej produkcji metaloproteinaz macierzy, czyli enzymów proteolitycznych, które trawią stare i uszkodzone włókna kolagenowe. Ta sama interleukina 1-alfa działa bezpośrednio na fibroblasty, co prowadzi do zwiększonej produkcji kolagenu i kwasu hialuronowego.
Intensywność złuszczania zależy od:
-
rodzaju użytej substancji: wielkość cząsteczki, właściwości biologiczne, kinetyka absorpcji praz, to czy jest przepuszczalna w wodzie, czy w tłuszczach,
-
czas kontaktu, który musi być odpowiedni, aby peeling był skuteczny, a jednocześnie nie przepilingował skóry, co zwiększa ryzyko działań niepożądanych,
-
pH- informuje o kwasowości roztworu - jakie jest stężenie protonów w formie wolnej, niezdysocjowanej, która może przenikać przez wartswę naskórka. Im jest ich więcej, tym niższe pH. Taki kwas jest bardziej biodostępny i wywiera większy wpływ na skórę. ○ Jeżeli pH jest niższe od pKa, to preparat ma przewagę kwasu w formie niezdysocjowanej (wolnej), która pokonuje barierę warstwy rogowej. Wpływa to pozytywnie na efektywność zabiegu, ale zwiększa też podrażnienie skóry i ryzyko działań niepożądanych. ○ Jeżeli pH jest równe pKa to 50% kwasu jest w formie niezdysocjowanej, reszta w formie soli. Sól nie jest w stanie pokonać bariery rogowej i nie wpływa na proces złuszczania.
-
pKa- stała dysocjacji wyrażona w formie logarytmicznej, informuje o mocy kwasu. Informuje z jaką łatwością proton jest uwalniany z cząsteczki. Im niższe wartości, tym większa moc,
-
stężenia procentowego,
-
typu skóry: fototypu, grubości oraz wrażliwości,
-
techniki aplikacji: patyczkiem, pędzlem czy rękoma zabezpieczonymi rękawiczkami ochronnymi.
Podział peelingów chemicznych
Peelingi chemiczne można podzielić ze względu na głębokość działania na skórę:
-
peelingi bardzo powierzchowne powodują oddzielenie korneocytów do 15 warstw
komórek w obrębie warstwy rogowej naskórka, maksymalnie do warstwy kolczystej, -
peelingi powierzchowne uszkadzają skórę tylko na powierzchni, powyżej warstwy
podstawnej (do 0,06 mm), -
peelingi średnio głębokie powodują uszkodzenie skóry właściwej do warstwy brodawkowej (do 0,45 mm),
-
natomiast peelingi głębokie powodują uszkodzenie środkowej strefy skóry właściwej do górnej części strefy siateczkowatej (do 0,6 mm) i powinny być wykonywane tylko przez lekarzy.
Zwróć uwagę, jak wiele istnieje czynników, które wpływają na działanie kwasów, a to do jakiej warstwy sięgają zależy również od użytej substancji. W kolejnych artykułach zostaną dokładnie opisane poszczególne peelingi chemiczne, w tym kwasy AHA i BHA.
